Prezentowana monografia jest wynikiem projektu badawczego „Racjonalność kształcenia szkolnego w perspektywie interesów poznawczych jego uczestników”, finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki. Celem tego projektu było zbadanie racjonalności legitymizujących kształcenie szkolne. W niniejszej książce opracowaliśmy tetragonalną koncepcję racjonalności kształcenia szkolnego, wyróżniając 4 typy racjonalności: prakseologiczną, emancypacyjną, hermeneutyczną i negacyjną. W sensie metodologicznym racjonalność kształcenia szkolnego ujmujemy w kategoriach typu idealnego – konstrukcji teoretycznej o charakterze idealizacyjnym, wskazującej na istotnościowe cechy, ich wzajemne zależności oraz zróżnicowania poszczególnych racjonalności. Podejście takie umożliwiło uwzględnienie zróżnicowań w poziomie nasilenia poszczególnych cech, o ile wspólnie tworzą one konstelację zbieżną z typem idealnym. Monografia ma charakter teoretyczno-empiryczny. W części teoretycznej opracowaliśmy koncepcję racjonalności, natomiast w empirycznej przedstawiliśmy wyniki badań jakościowych i ilościowych. Celami badań empirycznych były: rekonstrukcja faktycznych racjonalności kształcenia szkolnego z perspektywy opracowanych typów idealnych, wyjaśnienie zmienności przyjmowanych racjonalności oraz weryfikacja statusu poznawczego opracowanego modelu teoretycznego. Badania miały charakter eksploracyjny. W związku z tym zrezygnowaliśmy z formułowania hipotez. Strategię eksploracyjną uzasadnia zdefiniowanie racjonalności w kategoriach typu idealnego jako konstrukcji poznawczej o charakterze interpretacyjnym oraz brak kompleksowych badań empirycznych w tym zakresie. [źródło opisu i okładki: http://www.impulsoficyna.com.pl/nowosci/racjonalnosc-procesu-ksztalcenia,1821.html ]